Trường phái hội hoạ Paris: Marc Chagall (Vitebsk, Biélorussie, 1887 - Saint-Paul-de-Venice, 1985)

 Prophet Elijah Mosaic, Bảo tàng Chagall - Nice, France

Cột mốc

• 1887, sinh ra ở Vitebsk, Biélorussie.
• 1906-1910, học nghệ thuật tại Saint-Pétersbourg.
• 1910, đến sống tại La Ruche, Paris.
• 1915, cưới Bella Rosenfeld.
• 1918, sau cuộc cách mạng tháng mười ở Nga, được bầu làm uỷ viên của hiệp hội nghệ thuật ở Vitebsk.
• 1923, quay lại Pháp, bắt đầu một chuỗi tác phẩm điêu khắc, trong số đó miêu tả về cuộc đời ông Ma Vie.
• 1937, ông lấy quốc tịch Pháp.

Marc Chagall sinh ra ở Biélorussie (một phần của đê quốc Nga) trong một gia đình do thái bình thường cùng với chín người em khác. Mẹ ông đặt hết kì vọng vào con trai cả, nên giúp ông vào học những ngôi trường tốt nhất (dù đây là những ngôi trường cấm dân do thái). Chagall học nghệ thuật từ năm 1906 đến 1910 ở Vitebsk và ở Saint-Pétersbourg.

Vào năm 1910, sau khi đến Paris, ông ở La Ruche, một địa chỉ nghệ thuật với hàng tá xưởng nghệ thuật. Tại nơi này, ông đã có một tình bạn với Robert Delaunay và vợ ông Sonia, cũng là người nga.

Nghệ thuật của Chagall được xem là tiếp nối của trường phái hoang dã (fauvism) và lập thể (cubism). Phong cách đặc trưng của ông được thể hiện qua việc vay mượn các nội dung tín ngưỡng và truyền thống do thái, qua những hồi ức tuổi thơ ở ngôi làng Shtetl. Chagall đã được biết đến trên toàn thế giới từ những năm 1930 và có được một lượng lớn đơn đặt hàng, từ minh hoạ sách đến làm gốm, từ việc đưa ra ý tưởng trang trí rạp hát đến làm các lớp kính, đặc biệt là tác phẩm Douze Tribus d'Israel (Mười hai bộ lạc Israel) dành cho nhà thờ do thái ở Jérusalem.

À la Russie, aux ânes et aux autres (Ở Nga, những con lừa và những cái khác). Con bò cái, người bán sữa và nhà thờ là những hồi ức của ông về cuộc sống làng quê, được thể hiện dưới sự tưởng tượng hư ảo và theo phong cách được ảnh hưởng từ lập thể (cubism).

Crucifixion blanche (Bức tranh trắng về cảnh đóng đinh của Chúa). Bức tranh dường như báo trước sự bức hại của dân do thái ở Châu Âu. Trong khi sự khiếp sợ tạo sự căm giận, một nhà thờ do thái bị đốt, một người lớn tuổi đang chạy trốn, tổ tiên khóc than cho số mệnh, hình ảnh Chúa hi sinh ở giữa bức tranh trở thành biểu tượng cho sự đau đớn to lớn của vũ trụ. Bên phải bức tranh, một sĩ quan phát xít đang châm lửa một nhà thờ do thái, hình ảnh đó ám chỉ trực tiếp đến sự kiện đêm ở Cristal (1938).

Le Poète allongé. Chủ thể của bức tranh chính là Chagall, ông cũng là một nhà thơ cừ khôi. Ông tựa đầu vào bảng màu, ý nhấn mạnh sự song hành trong cá tính nghệ thuật (thi và hoạ).

-- Histoire de l'art en images, Andrew Graham-Dixon --

Đọc thêm: Trường phái hội hoạ Paris đầu thế kỉ XX